Νηπιαγωγείο Βουβά: Έθιμα Χριστουγέννων και Πρωτοχρονιάς

Όταν μιλάμε για τις <<Γιορτές>> αναφερόμαστε στην εορταστική περίοδο Χριστουγέννων-Πρωτοχρονιάς και Θεοφανείων (Φώτων). Η περίοδος αυτή διαρκεί δώδεκα ημέρες και συνοδεύεται από πολλά έθιμα.

Πληθώρα εκδηλώσεων σε όλη την Ελλάδα διοργανώνονται κάθε χρόνο στη διάρκεια της εορταστικής περιόδου. Η ελληνική παράδοση είναι πολύ πλούσια σε γεύσεις και δρώμενα για τα Χριστούγεννα και την Πρωτοχρονιά. Παρακάτω μπορείτε να διαβάσετε μερικά από αυτά.

ΧΡΙΣΤΟΨΩΜΟ:

Την παραμονή των Χριστουγέννων η νοικοκυρά του σπιτιού, αφού τελείωνε όλες τις δουλειές του σπιτιού, έφτιαχνε το γλυκό αυτό ψωμάκι, το οποίο πάντοτε φρόντιζε να στολίσει με σταφίδες και καρύδια.

Στη μέση του Χριστόψωμου άναβε ένα κερί, ενώ ο πατέρας θύμιαζε το σπίτι, το κάθε μέλος της οικογένειας χωριστά και το στάβλο(όποιος είχε).

Όταν έφτανε η σειρά του μικρότερου παιδιού, ο πατέρας κρατούσε το Χριστόψωμο πάνω από το κεφάλι του και το παιδί χοροπηδούσε τρεις φορές προσπαθώντας να το κόψει στα δύο.

Στη συνέχεια, ο πατέρας έκοβε το πρώτο κομμάτι για το Χριστό, το δεύτερο για το σπίτι και τα υπόλοιπα για το κάθε μέλος της οικογένειας.

ΚΑΛΑΝΤΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ:

https://video.link/w/ts9Ab

ΤΟ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΟ ΔΕΝΤΡΟ:

Η ιδέα για το στολισμό του Χριστουγεννιάτικου δέντρου δεν είναι ξενόφερτη, όπως θεωρείται από πολλούς.

Στην αρχαία Ελλάδα υπήρχε παρόμοιο έθιμο, μόνο που το φυτό δεν ήταν έλατο, αλλά η Ειρεσιώνη (κλαδί αγριελιάς) στολισμένο με μαλλί λευκό και κόκκινο και με τους πρώτους φθινοπωρινούς καρπούς, όπως καρύδια, αμύγδαλα, κάστανα κ.λ.π.

Αποτελούσε έκφραση ευχαριστίας για τη γονιμότητα και την ευφορία του χρόνου που έφυγε και παράκληση συνέχισης για το νέο χρόνο.

ΤΟ ΚΑΡΑΒΙ:

Το ελληνικό παραδοσιακό καραβάκι αποτελεί παράδοση των παλαιών εποχών της χώρας μας, αποτελούσε όμως και ένα είδος τιμής και καλωσορίσματος στους ναυτικούς που επέστρεφαν από τα ταξίδια τους.

Η Ελλάδα ως χώρα της θάλασσας είχε το έθιμο του στολισμού του καραβιού.

Το καράβι συμβολίζει τον ερχομό του ανθρώπου στη ζωή, μετά τη γέννηση του Χριστού, έθιμο που υποχώρησε με το χρόνο, μπροστά σε αυτό του δέντρου.

ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑΤΙΚΑ ΕΘΙΜΑ:

Η ΒΑΣΙΛΟΠΙΤΑ:

Το έθιμο της Βασιλόπιτας το συναντάμε σε ολόκληρο τον Ελλαδικό χώρο με αρκετές παραλλαγές.

Στην πλειοψηφία τους οι Έλληνες κόβουν τη βασιλόπιτα αμέσως μετά την αλλαγή του χρόνου.

Σε μερικές όμως περιοχές της Ελλάδας η Βασιλόπιτα κόβεται στο μεσημεριανό τραπέζι, ανήμερα του Αγίου Βασιλείου την 1η Ιανουαρίου.

Όποτε και αν κοπεί, ακολουθείται το ίδιο εθιμοτυπικό:

Ο νοικοκύρης σταυρώνει τρεις φορές με ένα μαχαίρι την βασιλόπιτα και μετά αρχίζει να κόβει τα κομμάτια.

Το πρώτο είναι του Χριστού

Το δεύτερο είναι της Παναγίας

Το τρίτο είναι του Αγίου Βασιλείου

Το τέταρτο είναι του σπιτιού

Ακολουθούν τα κομμάτια των μελών της οικογένειας με σειρά ηλικίας.

Η ΚΑΛΗ ΧΕΡΑ:

Συνηθίζεται να δίνεται ένα χρηματικό ποσό σαν δώρο σε παιδιά που θα επισκεφτούν κάποιο σπίτι την Πρωτοχρονιά.

Συνήθως το ποδαρικό-η πρώτη επίσκεψη σε συγγενικό πρόσωπο γίνεται από εγγόνια (αν πάνε στον παππού ή στην γιαγιά) ή από ανίψια (αν πάνε σε κάποιο Θείο-Θεία).

Σε παλαιότερα χρόνια “η καλή χέρα” ήταν το μόνο δώρο που έπαιρναν τα παιδιά την Πρωτοχρονιά και σε πολλές περιπτώσεις ήταν απλά ένα κέρασμα μιας και ούτε χρήματα υπήρχαν πολλά, αλλά ούτε μαγαζιά με παιχνίδια.

ΤΟ ΡΟΔΙ:

-Το ρόδι είναι σύμβολο αφθονίας, γονιμότητας και καλής τύχης.

-Σε πολλά μέρη της Ελλάδας κρεμούσαν στο κάθε σπίτι, από το Φθινόπωρο, ένα ρόδι.

-Το πρωί της Πρωτοχρονιάς η οικογένεια πηγαίνει στην εκκλησία και ο νοικοκύρης κρατάει στην τσέπη του ένα ρόδι. Γυρνώντας σπίτι πρέπει να είναι ο πρώτος που θα μπεί στο σπίτι, για να κάνει το καλό ποδαρικό, με το ρόδι στο χέρι. Μπαίνοντας μέσα, με το δεξί, σπάει το ρόδι πίσω από την εξώπορτα και ταυτόχρονα λέει: ‘’με υγεία, ευτυχία και χαρά το νέο έτος κι όσες ρώγες έχει το ρόδι, τόσες λίρες να έχει η τσέπη μας όλη τη χρονιά’’.

ΤΟ ΠΟΔΑΡΙΚΟ:

31 Δεκεμβρίου: είναι η λεγόμενη ΚΛΕΙΔΟΧΡΟΝΙΑ.

Κάθε νοικοκυρά κάνει την ημέρα της Πρωτοχρονιάς τον (αμποδιακό), είναι το λεγόμενο ποδαρικό, που γίνεται για να έχει το σπίτι όλο το χρόνο χαρά και υγεία.

-Η νοικοκυρά έφερνε από την βρύση καθαρό νερό και ράντιζε όλους και όλα μέσα στο σπίτι. Κρατούσε και μια σιδερόπετρα για να είναι όλοι σιδερένιοι.

Η ΑΣΚΕΛΕΤΟΥΡΑ: